İhracat ve ithalat yapmak isteyen işletmeciler lojistik sektörü ve gümrük süreciyle alakalı araştırmalara başladığında bir noktada mutlaka "antrepo" terimiyle karşılaşıyor. Genellikle depolarla karıştırılan, gerçekten de depoya benzeyen ancak yasal statüsü farklı olan antrepoların fiyatları da hayli merak ediliyor.
Rehberimizin devamında antrepo fiyatlarıyla ilgili merak edilenlere cevap vermeye çalışacağız. Fakat öncesinde bilmeyenler için antreponun ne olduğundan ve ne amaçla kullanıldığından da bahsetmekte fayda olacaktır.
Aslına bakılırsa antrepolar teknik olarak herhangi bir gümrüksüz depodan farklı değildir. Her ne kadar yapı itibariyle aynı olsalar da antrepoları sıradan depolardan ayıran çok önemli bir unsur vardır: Antrepolarda mal ve ürünler gümrük işlemleri tamamlanana kadar geçici olarak depolanır. İşlemleri bitince alıcıya teslim edilmek üzere yola çıkarılırlar.
İthalat bedeli, vergisi veya diğer ek ödemeleri yapılmamış ürünlerin geçici süreliğine bekletildiği antrepolar genellikle özel şirketler tarafından işletilir. Yani herhangi bir lojistik firması antrepo kurup bunu işletebilir. Fakat düzenleme ve denetlemeler bulundukları bölgedeki gümrük muhafaza yönetimi tarafından gerçekleştirilir. Yani kuran ve işleten özel olabilir, ancak devlet her zaman denetleyici konumdadır.
Antreponun kullanım amacı yasal mevzuat süreci yürütülürken ürünlerin güvenli bir şekilde depolanmasını sağlamaktır. İthal ve ihraç edilen tüm ürünler belgeleri kontrol edilene ve gümrük memurları tarafından incelenene kadar antrepolarda kalırlar. Bu esnada ürünün sahibi firma veya işletme gümrük vergisini öder, talep edilen ek sertifika ve belge varsa bunları beyan eder. Böylece ürünlerin gümrükten çıkışı için her şey hazır hale gelir.
Ürünlerin antrepolarda ne kadar süre kalacağına genellikle gümrük yönetimi karar verir. Gümrüksüz depoların aksine geçici süreliğine eşyaların saklanabildiği bu alanlar sürekli olarak kameralarla gözetim altındadır. Gerekli görmeleri halinde gümrük memurları ürünleri inceleyebilir ve beyanname ile örtüştüğünden emin olmak isteyebilir. Malların sahibi firma da ürünler üzerinde değişiklik yapabilir. Ürünleri paketlerinden çıkarma, farklı ürünlerle birleştirme, paletini yenileme veya tekrar streçleme gibi işlemleri antrepo yönetimine başvurarak talep edebilmek mümkündür.
Son dönemde antrepo fiyatlarının hayli yükseldiği bir gerçek. Bu durum da yeni girişimcileri antrepo kurulumu hakkında bilgi alma ve araştırma yapmaya sevk ediyor. Her ülkenin kendine has kuralları olduğu gibi Türkiye'de de antrepo kurmak Gümrük Yönetmeliği'nin 518 ila 520. maddeleriyle düzenleme altına alınmıştır. Meraklısı ilgili yönetmeliği inceleyebilir.
Fakat teknik olarak karşılanması gereken antrepoların olmazsa olmazları nitelikler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Tüm bu şartları yerine getirmeyi başaran antrepo işletmecileri başarıya ulaşacaktır.
Gelelim antrepo fiyatlarının ne kadar olduğuna. İstanbul, İzmir ve Mersin başta olmak üzere birçok şehrimizde gümrük müdürlüğü mevcuttur. Gümrük idaresinin olduğu her yerde de mutlaka antrepo vardır. Bu antrepoların fiyatı bulundukları şehre ve talebe göre şekillenir. Yani tek ve standart bir fiyat listesinden bahsedebilmek mümkün değil.
Ayrıca bilmeniz gereken bir husus da antrepolarda fiyatların dolar üzerinden hesaplandığıdır. Alınıp satılan mallar dolar üzerinden işlem gördüğü için antrepolarda da yine yabancı para birimi kullanılır.
Ardiye ücreti hesaplanırken aşağıdaki kriterler göz önünde bulundurulur.
Ağırlık ne kadar fazlaysa ve ne kadar uzun süre antrepoda yer işgal edilecekse fiyat bu doğrultuda artar. Aynı şekilde eğer yükler biçim olarak büyükse kullanılacak makine ve ekipmana göre fiyat da artış gösterecektir.
Bu arada çoğu antrepo yönetimi asgari fatura tutarı uygulamasını benimsemiştir. Bu, ürünleriniz ne kadar az olursa olsun en az 85 ila 100 dolar arası bir para ödemeniz gerektiği anlamına gelir. Eğer gümrük muhafaza memurları ürünlerinizi incelemek isterse elleçleme parası da vermek zorunda kalırsınız. Numune alımı ve tekrardan paketleme gibi ek hizmetler de ücrete tabi olacaktır.
Antrepolar farklı kullanım amaçlarına göre tasarlanabilirler.
Şirketlerin ihraç veya ithal ettikleri ürünleri geçici olarak depoladıkları, gümrükte işlemlerini hallettikten sonra nakliyesini gerçekleştirdikleri eşyaların bulunduğu genel antrepolar.
Yalnızca ihracat yapan firmaların kullanımına sunulmuş bu alanlarda işletmeler ihracat operasyonlarını da yönetebilirler.
Serbest bölgelerde de işlemleri bu alanda yürütülen malların depolanması için inşa edilmiş antrepolar bulunur. İsminden de anlaşılacağı üzere serbest bölgede alışverişi gerçekleşen ürünler için herhangi bir gümrük vergisi ödenmez.
Üçüncü bir ülkeye transferi gerçekleşecek olan ürünlerin geçici süreliğine depolandığı antrepolar "transit antrepo" olarak adlandırılır. Gümrükten geçiş izni alındıktan sonra geçici süre depolanan mallar hedef alıcıya doğru yola çıkarlar.
Daha önce de bahsettiğimiz üzere antrepolar, ihraç veya ithal edilen ürünlerin gümrük işlemleri tamamlanana kadar geçici süreliğine depolandığı alanlardır. Gümrük vergisi gibi ücretler ödendikten ve evrak işlemleri tamamlandıktan sonra ürünler yollarına kaldıkları yerden devam ederler. Antrepolar uluslar arası ticareti kolaylaştırmak, ürünlerin taşıma esnasında zarar görmesini engellemek için tasarlanmışlardır.
Özel işletmeler tarafından kurulan antrepolarda her bir firmanın kendi antrepo sorumlusu bulunur. Forklift operatörleri gelen ürünlerin raflara dizilmesini sağlarken güvenlik personeli alana giren çıkan arabaların ve şahısların kaydını tutar. Görüldüğü üzere antrepolarda çok kapsamlı bir operasyon yürütülür. Ayrıca çoğu antrepoda vardiya usulü çalışılır, yani 7 gün 24 saat bitmeyen bir çalışma söz konusudur.
Antrepolar sayesinde gümrükte işlemler devam eden mallar soğuktan, sıcaktan, yağmurdan ve benzeri dış etkenlerden olumsuz etkilenmemiş olurlar. Gümrük muhafaza memurları ürünleri yerinde inceleyebilir, ihtiyaca göre numune alabilir ve beyannameye aykırı ürünlerin sınırdan geçmesini engellemiş olurlar. Son tahlilde her iki taraf için de antrepoların çok önem arz ettiğini söyleyebiliriz.
Siz de mutlaka alanında uzman bir antrepo yönetimiyle çalışarak ürünlerinizin güvenliğini sağlama alabilir, gümrükten geçiş sürecini sorunsuz bir şekilde atlatabilirsiniz. Tabii bunun için vergileri ödemeniz, ürünün niteliğine göre sertifikalarınızı da hazır etmeniz gerekecektir. Eğer ithalatı yasak veya kısıtlı mallar antrepoya girdiyse ürününüzün geri gönderilmesi gibi olumsuz bir durum söz konusu olabilir. Yine de antreponun ücretini ödemeniz gerekecektir.
Yeni başlayanlar için hayli karmaşık gözüken tüm bu süreçleri yönetirken ihtiyaç duyduğunuz anda Hera Port'tan danışmanlık hizmeti alabileceğinizi hatırlatmak isteriz. Hayli baş ağrıtıcı olabilen gümrükten geçiş aşamalarına tam hakimiyeti olan firmamızın müşterileri arasında sizleri de görmek bizi mutlu edecektir.
